Akne Vulgaris Nedir?

Akne Vulgaris, genellikle ergenlikte başlayan ve yetişkinlikte devam eden hastalıklardan biridir. Ciltte yağ (sebum) üretiminin artması, ölü deri hücrelerinin birikmesi ve bakterilerin (özellikle Cutibacterium acnes) çoğalması sonucu gelişir. Yağ bezlerinin çok olduğu sırt, yüz, omuz gibi bölgelerde daha sık görülür.

Akne Vulgaris'in Nedenleri

Aknenin oluşumunda birçok faktör vardır. Bunlar kısaca:

1. Genetik Faktörler
2. Beslenme ve Yaşam Tarzı
3. Hormonal Değişimler
4. İlaç Kullanımı
5. Yanlış Kozmetik Kullanımı
6. Stres ve Psikolojik Faktörler

Genetik Faktörler

• Ailesinde akne geçmişi olan bireylerde bu hastalık olma riski daha yüksektir.

Beslenme ve Yaşam Tarzı

• Yüksek glisemik indeksli besinler: Beyaz ekmek, şekerli yiyecekler, fast food ve işlenmiş karbonhidratlar kan şekerini hızla yükseltir ve insülin seviyelerini artırır, bu da yağ üretimini tetikleyebilir.

• Süt ve süt ürünleri: Özellikle inek sütü, içerdiği büyüme faktörleri ve hormonlar nedeniyle bazı bireylerde akneyi şiddetlendirebilir.

• Doymuş yağlar ve trans yağlar: Fast food ve kızartmalar gibi yağ oranı yüksek gıdalar inflamasyonu artırabilir.

• İyotlu gıdalar: Aşırı iyot tüketimi (örneğin, fazla miktarda deniz ürünü) akneyi tetikleyebilir.

• Omega-3 eksikliği: Omega-3 yağ asitleri (balık, ceviz, keten tohumu) antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Omega-3 eksikliği, ciltte inflamasyonu artırarak akneye yol açabilir.

Hormonal Değişimler

• Ergenlik dönemi: Androjen seviyelerinin yükselmesi sebebiyle yağ bezleri aşırı çalışır.

• Adet döngüsü: Regl öncesi ve sırasında hormon seviyelerindeki değişimler akne oluşumunu artırabilir.

• Gebelik: Hamilelik süresince hormon seviyelerinde dalgalanmalar yaşanır, bazı kadınlarda akne kötüleşirken bazılarında iyileşme görülebilir.

• Polikistik over sendromu (PCOS): Kadınlarda hormonal dengesizliklere yol açarak akne, tüylenme ve düzensiz adet döngüsü gibi belirtilere neden olabilir.

• Menopoz: Östrojen seviyesindeki azalma, cildin kurumasına ve yağ bezlerinin değişmesine neden olarak akneyi tetikleyebilir.

İlaç Kullanımı

• Kortikosteroidler (prednizon gibi): Vücutta inflamasyonu baskılasa da, uzun süreli kullanımı akneye neden olabilir.

• Anabolik steroidler: Vücut geliştirme amacıyla kullanılan bu steroidler hormonal dengesizlik yaratarak akneyi artırır.

• Lityum: Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan bu ilaç, ciltte yağlanmayı artırabilir.

• Antidepresanlar: Bazı psikiyatrik ilaçlar hormonal dengenin değişmesine neden olabilir.

• Doğum kontrol hapları: Bazı doğum kontrol hapları akneyi iyileştirirken, bazıları kötüleştirebilir.

Yanlış Kozmetik Kullanımı

• Yanlış cilt bakım ürünleri: Gözenekleri tıkayan veya cildi tahriş eden ürünler akneye yol açabilir. Bu sebeple kozmetik ürün alınırken dikkat edilmesi gereken birçok nokta vardır. Doğru kozmetiği seçme konusunda sıkıntı yaşıyorsanız yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.

• Makyaj malzemeleri: Komedojenik makyaj ürünleri, gözenekleri tıkayarak sivilce oluşumuna neden olabilir.

• Güneş koruyucular: Yağ bazlı ve komedojenik güneş kremleri cildi daha yağlı hale getirebilir.

Stress ve Psikolojik Faktörler

• Kortizol hormonu artışı: Stres, kortizol seviyelerini artırarak yağ üretimini tetikler.

• Bağışıklık sistemi zayıflaması: Cilt, bakterilere karşı daha savunmasız hale gelebilir.

• Uyku düzensizliği: Yetersiz uyku, cilt yenilenmesini yavaşlatabilir ve inflamasyonu artırabilir.

Akne Vulgaris Nasıl Teşhis Edilir?

Akne teşhisi genellikle bir dermatolog tarafından yapılan klinik muayene ile konulur. Doktor, ciltteki lezyonların türünü, yaygınlığını ve şiddetini değerlendirerek uygun bir tedavi planı oluşturur.Akne, hafif, orta ve şiddetli olmak üzere üç ana gruba ayrılır:

1. Hafif Akne

• Genellikle birkaç siyah nokta (açık komedon) ve beyaz nokta (kapalı komedon) bulunur.
• Nadiren küçük, iltihaplı kırmızı sivilceler (papüller) veya içi beyaz irin dolu kabarcıklar (püstüller) olabilir.
• Cilt yüzeyinde yaygın bir kızarıklık ya da büyük iltihaplanmalar görülmez.

✅ Tedavi: Hafif akne vakalarında genellikle düzenli cilt temizliği, salisilik asit veya benzoil peroksit içeren topikal (sürme) ürünler yeterli olabilir.

2. Orta Şiddette Akne

• Daha fazla siyah ve beyaz nokta, daha büyük iltihaplı sivilceler görülür.
• Papüller ve püstüller yaygınlaşmaya başlar, bazen hafif kızarıklık oluşur.
• Akne, sadece yüz bölgesiyle sınırlı kalmayıp sırt ve göğüs gibi bölgelerde de ortaya çıkabilir.

✅ Tedavi: Orta dereceli akne için genellikle dermatolog tarafından reçeteli topikal antibiyotikler, retinoidler veya azelaik asit içeren ilaçlar önerilir. Bazı durumlarda, ağızdan antibiyotik tedavisi de gerekebilir.

3. Şiddetli Akne

• Büyük, derin ve ağrılı kistik lezyonlar (nodüller ve kistler) yaygın olarak görülür.
• Sivilceler genellikle bir araya toplanır ve iyileşme süreci uzun sürebilir.
• Kalıcı skar (iz) riski yüksektir.
• En sık yüz, sırt, omuz ve göğüs bölgelerinde görülür.

✅ Tedavi: Şiddetli akne tedavisinde dermatolog gözetiminde izotretinoin (A vitamini türevi güçlü bir ilaç), hormon düzenleyici ilaçlar veya lazer tedavisi gibi daha ileri yöntemler kullanılabilir.

Akne Vulgaris İçin Cilt Bakımı

• Sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez cilt tipine uygun nazik bir temizleyici kullanın.

• Hafif, yağsız ve su bazlı nemlendiriciler tercih edin. TIKLA

• Makyaj temizleyicinizde özellikle Aspir Yağı, Hint Yağı ve E Vitamini olmasına dikkat edin. TIKLA

Kozmetik Önerileri

Spot Purifying - Akne Karşıtı Serum

Spot Purifying serum özellikle yağlı ciltler için çokça tercih edilen bir üründür. Yağlı ve akneye eğilimli ciltler için Çay Ağacı Yağı + A Vitamini + Çörekotu Yağı kombinasyonu en iyi sonucu verebilir.

Dry Tocuh & Firm Hydrate Serisi - Nemlendirici ve Besleyici Yüz Toniği

Nemlendirme ve besleme konusunda bu ayrılmaz ikili, özellikle akne tedavisinde yüzü ihtiyacı olduğu besinlere doyurur, esneklik ve parlaklık sağlar.